Depremin üzerinden geçen 2 ayın ardından hem kadınlarla dertleşmek hem kadınlarla dayanışmak için depremden etkilenen illere doğru yollara koyuluyoruz.

Maraş merkezli depremin etkilediği ilden biri Antep. Yıkımın görece daha az olduğu, depremin 2. ayına yaklaşırken çadırların çoktan kaldırıldığı, halkın hasarlı da olsa korkuyla evlerine girmek zorunda kaldığı bir şehir. Şehrin merkezine doğru ilerlerken geleneksel kırsal mimarinin yoğun hissedildiği işçi kenti…

Bu işçi kenti merkezindeki sokaklarda yürürken iliklere kadar hissedilen çok derin bir yoksulluk ve şiddet. Evlerin kapıları aralandığında o hissedilenin altında ezilenlerin, kadınların ve çocukların sesi duyuluyor. Kadınların açlıkla, yoksullukla, şiddetle, kimsesizlik duygusuyla mücadelesi, çocukların yoldan çevirip “Yardım mı dağıtıyorsunuz?” soruları, bir şey alacakmış hissiyatıyla parıldayan gözleri, umut etmekten başka bir şeyi olmayanların bekleyişini çok iyi anlatıyor.

PARASI ZAHMETE DEĞMESE DE KADINLAR CEVİZ KIRMAYA MECBUR

Filiz’in evinden çıkıp kardeşi Aysel’in evine geçiyoruz. Aysel de ceviz kırarak çocuklarına bakıyor. Düzenli çalışmak istese de “15 aylık çocuğum var kime bırakıp çalışayım?” diye soruyor. Onun eşi de bir yıl önce bırakıp gitmiş onları, bebekleri daha 15 günlükken. Amcasının eşleri de ceviz kırmak için yardıma gelmiş. Amcasının biri de yine yengesini çocuklarla bırakıp başka bir kadının yanına yerleşmiş. Hangi eve gitmiş hangi kadınla konuşmuşsak eşler evleri terk edip ya başka bir kadınla yaşıyor ya da eve kuma getiriyor.

Bu mahallelerde yaşayan kadınların pek çoğunun ev eksenli çalıştığını öğreniyoruz. Kabuklarını ayırdıkları cevizleri bir de boyutlarına, cinslerine göre sınıflandırıp ayrıca poşetliyorlar. Ceviz kırmak zahmetli iş, zaman zaman parmakları yaralanırken bu zahmete karşılık bir çuval cevizden kazandıkları ise 20 lira. Cevizin kabuklarını yakacak olarak değerlendirmekle birlikte parası olmayınca yakacak olarak satıyor. Aysel ceviz kırma dışında oya işliyor, lif yapıyor.

ADIYAMANLI KADINLAR: ÜZERİMİZDEN SİYASET YAPMASINLAR

Adıyaman, güneşin en güzel doğduğu kadim şehir. Tarihin bilinen en eski yerleşim yerlerinden biri. Enkazların bir bölümü kalkmış, yollar açılmış olsa da geçtiğimiz her sokakta terk edilmiş binalar, bir zamanlar onlarca insanın yürüdüğü sokaklar bomboş. Bu boşluk, bu sessizlik kimsesiz bırakılmış bir şehir hissiyatı veriyor insana.

Yıkılmak üzere olan binaların önünde bekleyenler, enkaz kaldırma çalışmalarını izleyenler, çadırkentlerde hayatları sürdürmeye çalışanlar… Neredeyse çoğunun fikri ortak: “Bizi yalnız bıraktılar.”

Depremin büyük yıkım yarattığı bu şehre yardımların 3 gün sonra ulaştığını söylüyor sohbet ettiğimiz her kadın. Biri yaklaşıp kim olduğumu sorarken, diğer kadınlar “gazeteci” diye belirtiyor. Çok dolu, akrabalarını kaybetmiş, hemen dökülüveriyor: “Taziyemiz vardı köyde, gittik. Daha kaldırılmayanlar enkazlar altında cenazeler var, yüzde 50’si duruyor. 4 kat 1 kat olmuş. Bir tek biz biliriz, yaşamayan bilmez o kıyameti. Kimseye de yaşatmasın. Tülbentimi çıkarmam, o gece tülbentimi atmışım, yalın ayak kapılar sonuna kadar açık kaçıp gitmişim, aklımızı kaybetmiştik. 2 aydır çok çektik, 3 gün resmen delirdik, oraya gittik olmadı, buraya gittik olmadı, başka yere gittik olmadı… Barınacak bir yer aradık, yine şükür ki bugün buradayız. Bütün insanlar birlik oldu, halk birlik oldu, başka kimse yoktu. Üzerimizden siyaset yapanlara yazıklar olsun, biz kıyameti yaşadık. Gelmiş burada bizim üzerimizden siyaset yapıyorlar, yapmasınlar. Göreceksin daha oyun oynayacaklar bizimle…” (HABER MERKEZİ)